Եվրոպայում հիփոթեքային վարկերը շարունակում են թանկանալ.2023 թվականի մարտի տվյալներով տոկոսադրույքի չափով առաջատարն Ուկրաինան է, որին հաջորդում են Մոլդովան, Հունգարիան, Լեհաստանը, Ռումինիան և Ռուսաստանը, նշված է «ՌԻԱ Նովոստիի»՝ տարածաշրջանի Կենտրոնական բանկերի տվյալների վերլուծությունից։
Ուկրաինայում հիփոթեքային վարկերի միջին տոկոսադրույքը մարտին հասել է 13,4-ի, ինչը 2019 թվականից ի վեր առավելագույնն է:
Երկրորդ տեղում Մոլդովան է, որտեղ հիփոթեքի արժեքը կազմել է 12,03 %։ Ապա հաջորդում են Հունգարիան 10,52 %-ով և Լեհաստանը ՝ 8,9 %-ով։
Վերջին երեք երկրները, թեև մնում են առաջատար հիփոթեքային վարկերի արժեքով, բայց մոտ երկու ամիս է, ինչ միջին տոկոսադրույքներն այնտեղ նվազում են.
«Ամենաթանկ» պետությունների վեցնյակը եզրափակում են Ռումինիան և Ռուսաստանը։ Այդ երկրներում տոկոսադրույքները մարտին եղել են համապատասխանաբար 8,4 % և 8,18 % տարեկան. 6-8 տոկոսի սահմաններում հիփոթեքի տոկոսադրույքը հաստատվել է Լիտվայում, Դանիայում, Լատվիայում, Էստոնիայում, Մեծ Բրիտանիայում, Սլովենիայում, Կիպրոսում և Ալբանիայում։
Բնակարանային վարկերի ամենացածր տոկոսադրույքները եղել են Շվեյցարիայում, Խորվաթիայում, Բուլղարիայում և Ֆրանսիայում՝ 2,4-2,9 տոկոս միջակայքում, իսկ ամենաէժան հիփոթեքը Եվրոպայում կարելի էր վերցնել Մալթայում ՝ 2,4 տոկոսով։ Այնուամենայնիվ, դեռ 2022-ի ամռան վերջին ամենաէժան բնակարանային վարկերն արժեին 1,36 % (Լյուքսեմբուրգում), դեկտեմբերին ՝ 2,1 % (Ֆրանսիայում), իսկ 2023 թվականի մարտին ՝ 2,3 % (նաև Ֆրանսիայում):
Այնուամենայնիվ, տարածաշրջանի երկրների ճնշող մեծամասնությունում միջին տոկոսադրույքները դեռ բազմամյա, իսկ երբեմն էլ պատմական ռեկորդի մակարդակին են: Այսպես՝ Գերմանիայում, Շվեդիայում, Իռլանդիայում, Լյուքսեմբուրգում, Ֆինլանդիայում, Սլովենիայում, Նիդեռլանդներում և Ավստրիայում դրանք հասել են 2008-2009 թվականների, իսկ Լիտվայում, Լատվիայում, Էստոնիայում, Շվեյցարիայում և Ռումինիայում՝ 2010-2011 թթ. ցուցանիշներին։
Ամենից շատ տարեսկզբից տոկոսադրույքները բարձրացել են Ուկրաինայում, Ռուսաստանում և Կիպրոսում ՝ համապատասխանաբար 3,9, 1,53 և 1,4 տոկոսային կետով։ Եվ հակառակը, նվազել են տոկոսադրույքները Բուլղարիայում, Մալթայում, Լեհաստանում և Մոլդովայում՝ 0,02-0,7 տոկոսային կետով:
Հավելենք, որ Հայաստանում հիփոթեքային տարեկան տոկոսադրույքը մայիս ամսվա տվյալներով եղել է ՀՀ դրամով 12.5 — 13.5%, ԱՄՆ դոլարով՝ 10.5-11.5%, եվրոյով՝ 9-10%: